Γράμμα από την Συντακτική Επιτροπή, σ.3

Κωνσταντίνος Μανός, Μαρία Βίρβου
Ενσωμάτωση στοιχείων σχετικά με την σσυγκράτηση της διδαχθείσας ύλης στη μνήμη των μαθητών για πιό αποδοτικό εκπαιδευτικό λογισμικό, σ.5

Στυλιανός Ιωάννου, Σπύρος Φερεντίνος
Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση: Αλλάζοντας το μαθησιακό περιβάλλον. Διαπιστώσεις και Προοπτικές, σ.14

Γεώργιος Φεσάκης, Ευαγγελία Τασούλα
Σχεδιασμός χειριζόμενης μέσω ΗΥ εκαπιδευτικής ρομποτικής διάταξης για την οικοδόμηση Μαθηματικών Εννοιών και Ανάπτυξη δεξιοτήτων αντίληψης χώρου από νήπια, σ.33

Αργύριος Τζικόπουλος, Κωνσταντίνος Γιαλούρης
Οι Αποθήκες Διαχείρισης Γνώσης στην Εκπαίδευση, σ.55

Βασίλειος Σ. Μπελεσιώτης,
Σενάριο ανάδειξης και διαχείρισης διαθεματικών εννοιών για τη διδακτική υποστήριξη διδασκαλίας, σ.70

Εμμανουήλ Νικολουδάκης, Σπύρος Φερεντίνος, Φωτεινή Παρασκευά, Στέλιος Ιωάννου, Εμμανουήλ Χουστουλάκης,
Αξιολόγηση της διδασκαλίας του Θεωρήματος της Εκατόμβης (Πυθαγορείου) με τη βοήθεια του διαδικτύου: Μία Ερευνητική Προσέγγιση, σ.82

Κώστας Συριόπουλος, Διονύσης Λαλούντας
Η Μέθοδος Bootstrap στην Οικονομετρία: Μία Παιδαγωγική Εισαγωγή, σ.105

Χαράλαμπος Τσίτουρας,
Επιμερισμός Εδρών στις Εκλογικές Περιφέρειες, σ.125

Μανώλης Κρητικός, Γιώργος Ιωάννου, Γρηγόρης Πραστάκος
Εφαρμογή της Περιβάλλουσας Ανάλυσης δεδομένων σε Προβλήματα Δρομολόγησης Οχημάτων, σ.136

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ 

Κωνσταντίνος Μανός, Μαρία Βίρβου
Ενσωμάτωση στοιχείων σχετικά με την σσυγκράτηση της διδαχθείσας ύλης στη μνήμη των μαθητών για πιό αποδοτικό εκπαιδευτικό λογισμικό, σ.5

Σε αυτό το άρθρο περιγράφουμε το τμήμα μοντελοποίησης μαθητών μιας εκπαιδευτικής εφαρμογής, το οποίο ελέγχει και καταγράφει ποια από τα αντικείμενα τα οποία διδάσκεται ο μαθητής, μαθαίνει και θυμάται. Για το σκοπό αυτό προσαρμόσαμε και ενσωματώσαμε αρχές γνωστικής ψυχολογίας (cognitive psychology) στην επικαλυπτική τεχνική (overlay technique) που χρησιμοποιείται από το σύστημα για τη μοντελοποίηση των μαθητών. Ως αποτέλεσμα, η εκπαιδευτική εφαρμογή λαμβάνει υπόψη της το χρόνο που πέρασε από τη στιγμή που κάποιος μαθητής διδάχθηκε ένα αντικείμενο και το συνδυάζει με στοιχεία που δείχνουν αν ο μαθητής το θυμάται ή όχι. Αυτή η διαδικασία παρέχει στο σύστημα μIα επίγνωση του τι έχει μάθει και θυμάται ο μαθητής οπότε ταυτόχρονα γνωρίζει και τι και πότε πρέπει να επαναληφθεί. Με αυτό το τρόπο το σύστημα μπορεί δυναμικά να προσαρμόζει το διδακτικό του περιεχόμενο στις ανάγκες του συγκεκριμένου μαθητή.

Στυλιανός Ιωάννου, Σπύρος Φερεντίνος
Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση: Αλλάζοντας το μαθησιακό περιβάλλον. Διαπιστώσεις και Προοπτικές, σ.14

 Η εμπειρία της διδασκαλίας καταγράφει ότι από τη μια μεριά εμφανίζονται μικρές ή μεγάλες δυσκολίες και προβλήματα, αλλά και από την άλλη επινοούνται αντιστοίχως ποικίλα μέσα και μέθοδοι για την αντιμετώπισή τους. Αυτά τα μέσα και οι μέθοδοι σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την ανάπτυξη της παιδαγωγικής σκέψης, της εμπειρικής έρευνας και πρόσφατα με την εξέλιξη της εκπαιδευτικής τεχνολογίας, με σημείο αφετηρίας την αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και ειδικότερα του Εκπαιδευτικού Λογισμικού (ΕΛ) στη διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης. Επίσης, η εφαρμογή του Διαθεματικού Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών (Δ.Ε.Ε.Π.Σ.) δημιουργεί απαιτήσεις όπως είναι η ολοκλήρωση της προσωπικότητας του μαθητή, η ανάπτυξη κριτικής σκέψης, η αυτονομία μάθησης, η βελτίωση της απόδοσης, η παροχή ίσων ευκαιριών στους μαθητές, η διαχείριση της διαπολιτισμικότητας στη τάξη κ.α. Στην εργασία αυτή επισημαίνονται οι δυνατότητες των εφαρμογών των ΤΠΕ και αναζητείται το κατάλληλο τεχνολογικό, κοινωνικό, παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο για τη δημιουργία και εφαρμογή διδακτικών και μαθησιακών δραστηριοτήτων με την υποστήριξη ειδικά σχεδιασμένου ΕΛ με σκοπό τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Γεώργιος Φεσάκης, Ευαγγελία Τασούλα
Σχεδιασμός χειριζόμενης μέσω ΗΥ εκαπιδευτικής ρομποτικής διάταξης για την οικοδόμηση Μαθηματικών Εννοιών και Ανάπτυξη δεξιοτήτων αντίληψης χώρου από νήπια, σ.33

Η παρούσα εργασία εξιστορεί τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την πιλοτική εφαρμογή εκπαιδευτικής ρομποτικής διάταξης για την οικοδόμηση χωρικών και γεωμετρικών εννοιών και την ανάπτυξη σχετικών δεξιοτήτων από μαθητές  προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Η ρομποτική διάταξη αποτελείται από τηλεχειριζόμενο περιηγητή και υλοποιήθηκε από μαθητές του 2ου ΤΕΕ Ρόδου στα πλαίσια σχεδίου εργασίας χρηματοδοτούμενου από το έργο «Δαίδαλος» του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας  με σκοπό την χρήση της στην πρακτική εξάσκηση των μαθητών της Βρεφονηπιοκομίας στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς. Εκτός από το θεωρητικό πλαίσιο του σχεδιασμού του έργου, στην εργασία αναλύονται αποσπάσματα από την βιντεοσκόπηση της πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος σε παιδικό σταθμό και παρουσιάζονται τα πρώτα στοιχεία σχετικά με την παιδαγωγική επικύρωση και την εκπαιδευτική του αξία.

Αργύριος Τζικόπουλος, Κωνσταντίνος Γιαλούρης
Οι Αποθήκες Διαχείρισης Γνώσης στην Εκπαίδευση, σ.55

Η πρόοδος της τεχνολογίας και η εισαγωγή των νέων πρακτικών επιχειρηματικού πνεύματος στις δραστηριότητες των επιχειρήσεων, απαιτεί συνεχή εκπαίδευση σε νέα θέματα. Οι Διαδικτυακοί ηλεκτρονικοί πόροι μπορούν να αποτελέσουν πηγή για την κάλυψη τέτοιων αναγκών δια βίου μάθησης. Στόχος της εργασία είναι να παρουσιάσει τα αποτελέσματα από μια διεθνή έρευνα για τις πιο γνωστές Αποθήκες Ψηφιακών Πόρων Μάθησης. Η εργασία αυτή επικεντρώνεται Αποθήκες που έχουν σχέση με παροχή εκπαίδευσης σε θέματα γεωπονικού ενδιαφέροντος. Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά αυτών των Αποθηκών εξετάζονται και εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για την παρούσα κατάσταση.

Βασίλειος Σ. Μπελεσιώτης,
Σενάριο ανάδειξης και διαχείρισης διαθεματικών εννοιών για τη διδακτική υποστήριξη διδασκαλίας, σ.70
 

Στην εργασία αυτή προτείνεται μια μεθοδολογία ανάδειξης και διαχεί¬ρισης διαθεματικών εννοιών στα μαθήματα της υποχρεωτικής εκπαίδευ¬σης. Διαθεματικές έννοιες καταχωρούνται ως ιδέες-προτάσεις καθηγη¬τών, αξιολογούνται μέσω ψηφοφορίας και, ταξινομημένες πλέον, αποτε¬λούν πρόταση διδακτικής υποστήριξης μιας διαθεματικού τύπου διδα¬σκαλίας. Πρόταση, που βοηθά τόσο τη συνεργασία και το συντονισμό των καθηγητών διαφόρων ειδικοτήτων προς την κατεύθυνση μιας ισορροπη¬μένης διδασκαλίας όσο και το μαθητή στην οικοδόμηση της γνώσης μέσω θεμάτων υψηλού ενδιαφέροντος και κοινής παραδοχής.

Εμμανουήλ Νικολουδάκης, Σπύρος Φερεντίνος, Φωτεινή Παρασκευά, Στέλιος Ιωάννου, Εμμανουήλ Χουστουλάκης,
Αξιολόγηση της διδασκαλίας του Θεωρήματος της Εκατόμβης (Πυθαγορείου) με τη βοήθεια του διαδικτύου: Μία Ερευνητική Προσέγγιση, σ.82

Το άρθρο αυτό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης έρευνας, που αφορά στη διδασκαλία των Μαθηματικών μέσω των ΤΠΕ. Με την παρούσα εργασία υποστηρίζεται ότι μπορούμε να πετύχουμε σημαντικότερα μαθησιακά αποτελέσματα από τα αντίστοιχα που προκύπτουν μέσω «παραδοσιακότερων» διαδικασιών μάθησης, αξιοποιώντας διαθέσιμους πόρους του Διαδικτύου (και όχι κατά κανόνα κλειστά λογισμικά), υιοθετώντας την  κατάλληλη θεωρία μάθησης. Για το σκοπό αυτό έγινε σχετική έρευνα που αφορούσε τα μαθησιακά αποτελέσματα σε δύο τμήματα της Β΄ Λυκείου, όπου στο ένα τμήμα (ομάδα ελέγχου) διδάχθηκε το Πυθαγόρειο θεώρημα με τον κλασσικό τρόπο και στο άλλο (πειραματική ομάδα) με χρήση πόρων του Διαδικτύου, σύμφωνα με μια συγκεκριμένη θεωρία μάθησης που ονομάζεται «Γνωστική Μαθητεία». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας τα παιδιά που ανήκαν στην πειραματική ομάδα εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στην επίδοσή σε σχέση με τα παιδιά της ομάδας ελέγχου.

Κώστας Συριόπουλος, Διονύσης Λαλούντας
Η Μέθοδος Bootstrap στην Οικονομετρία: Μία Παιδαγωγική Εισαγωγή, σ.105

Η οικονομετρική θεωρία βασίζεται σε ασυμπτωτικά αποτελέσματα δηλαδή αποτελέσματα που ισχύουν στις περιπτώσεις που το μέγεθος του δείγματος είναι αρκετά μεγάλο (πάνω από 100, παρατηρήσεις, συνήθως). Ωστόσο, η ανάπτυξη στην επιστήμη των υπολογιστών έδωσε την δυνατότητα στους οικονομέτρες να εξετάσουν πως συμπεριφέρονται οι στατιστικοί έλεγχοι (t-student, Durbin-Watson κλπ) σε μικρά δείγματα. Αρχικά  χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Monte Carlo ως μηχανισμός παραγωγής δεδομένων (data generating process), δημιουργώντας πολλά δείγματα μέσω των οποίων μελετήθηκαν τα χαρακτηριστικά των εκτιμημένων παραμέτρων ενός υποδείγματος  και των στατιστικών ελέγχων. Με την μέθοδο αυτή η παραγωγή δεδομένων βασίζεται στην υπόθεση ότι τα κατάλοιπα ακολουθούν τον κανονικό νόμο και είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους. Αυτός, όμως, είναι ένας σημαντικός περιορισμός, καθώς στα μικρά δείγματα η κατανομή των καταλοίπων δεν είναι βέβαιο ότι είναι κανονική. Η μέθοδος Bootstrap ξεπερνά αυτό το πρόβλημα έχοντας την δυνατότητα να αναπαράγει δεδομένα όχι από την κανονική κατανομή, αλλά από την άγνωστη κατανομή τους. Με τη μέθοδο αυτή ο υπολογιστής δημιουργεί την κατανομή των καταλοίπων με ίση πιθανότητα  από την κατανομή των εκτιμηθέντων καταλοίπων της αρχικής παλινδρόμησης. Με αυτό τον τρόπο η άγνωστη κατανομή των καταλοίπων προσεγγίζεται από μια τεχνητά κατασκευασμένη κατανομή. Η μέθοδος αυτή έχει δώσει καλά αποτελέσματα και γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στη οικονομετρική ανάλυση (βλ. μεταξύ άλλων Jeong και Maddala 1993, Davidson και Hinkley 1997, Kennendy 1999, Mackinnon 2002). Χρησιμοποιείται κυρίως για δύο σκοπούς.

Χαράλαμπος Τσίτουρας,
Επιμερισμός Εδρών στις Εκλογικές Περιφέρειες, σ.125

Ο αριθμός των βουλευτών κάθε εκλογικής περιφέρειας στην Ελληνική επικράτεια υπολογίζεται με βάση τη μέθοδο των μεγαλύτερων υπο¬λοίπων. Μια επισκόπηση των προβλημάτων που εντοπίζονται με την κατανομή αυτή αλλά και των εναλλακτικών δυνατοτήτων που υπάρχουν γίνεται στην παρούσα εργασία. Ειδικότερα προτείνουμε μια νέα μέθοδο κατανομής που έχει μεγαλύτερη αξιοπιστία όπως αποδεικνύεται από εκτεταμένες προσομοιώσεις.

Μανώλης Κρητικός, Γιώργος Ιωάννου, Γρηγόρης Πραστάκος
Εφαρμογή της Περιβάλλουσας Ανάλυσης δεδομένων σε Προβλήματα Δρομολόγησης Οχημάτων, σ.136

Στην εργασία παρουσιάζουμε το μαθηματικό πρότυπο και μια νέα αποτελεσματική μέθοδο επίλυσης του προβλήματος δρομολόγησης οχημάτων με χρονικά παράθυρα. Η μέθοδος βασίζεται στην κατασκευή του συνόρου απόδοσης της Περιβάλλουσας Ανάλυσης Δεδομένων (DEA - Data Envelopment Analysis) και συγκεκριμένα της Ελεύθερης Θήκης Απόθεσης (FDH - Free Disposal Hull), για την αξιολόγηση λύσεων που προκύπτουν από έναν ευρετικό αλγόριθμο επίλυσης του προβλήματος. Η κατασκευή του συνόρου απόδοσης δίνει τη δυνατότητα ενσωμάτωσης νέων κριτηρίων αξιολόγησης και νέων περιορισμών στο πρόβλημα, όπως η ισόρροπη φόρτωση των οχημάτων, η προτεραιότητα των πελατών, η προκαθορισμένη σειρά επισκέψεων κ.λ.π. Η προτεινόμενη μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν βάση για την επίλυση ρεαλιστικών μορφών του προβλήματος δρομολόγησης τα οποία χαρακτηρίζονται από πολλαπλούς και μερικές φορές αντικρουόμενους αντικειμενικούς στόχους και περιορισμούς.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ - ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Πρόεδρος: Κρητικός Μανώλης, Ph.D.,M.Sc., Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μέλη :

Αγγελής Αδάμ, Πληροφορικός, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
Αλεξανδρής Νικόλαος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς
Κασιμάτης Νικόλαος, Πληροφορικός, Συγγραφέας
Κεΐσογλου Στέφανος, M.ed, Μαθηματικός
Μαλαφέκας Θανάσης, M.Sc., Πληροφορικός
Μαραγκάκης Στυλιανός, Μ.Sc., Γραφίστας
Μπελεσιώτης Βασίλης, Ph.D., M.Sc., υπθ. ΠΛΗΝΕΤ, Διδάσκων Πανεπιστημίου Πειραιώς, Συγγραφέας
Σάλαρης Κωνσταντίνος, Μαθηματικός, Πληροφορικός
Σισσούρας Αρης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Τριανταφύλλου Ανδρέας, Μαθηματικός, Πληροφορικός
Φερεντίνος Σπύρος, Ph.D, Σχολικός Σύμβουλος Μαθηματικών
Χριστόπουλος Παναγιώτης, Μαθηματικός, πρ. Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθηνών

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Αγγελής Βασίλης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Βρέταρος Ιωάννης, Μ.Sc, Πληροφορικός, Δημόκριτος
Γιαλαμάς Βασίλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Γιαλούρης Κωνσταντίνος, Επίκουρος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίοτ Αθηνών
Ζαράνης Νικόλας, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
Ζέρβας Δημήτριος, Μαθηματικός
Ιωάννου Γιώργος, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Κασιμάτη Κατερίνα, Ph.D, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
Καλλιβωκάς Δημήτρης, Πληροφορικός
Κυνηγός Πολυχρόνης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Κόμης Βασίλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Κουρπέτης Βασίλης, Ph.D, Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Κωστάκος Αντώνης, Μαθηματικός, Αναλυτής Συστημάτων, Συγγραφέας
Μεϊμάρης Μιχάλης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Μπόλης Θεόδωρος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ξυνός Παναγιώτης, Πληροφορικός, Συγγραφέας
Παπαδόπουλος Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Παπαθεοδώρου Θεόδωρος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Παπαμιχαήλ Γεώργιος, Ph.D, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης
Πιντέλας Παναγιώτης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Πολύζος Γιώργος, Ph.D, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
Πραστάκος Γρηγόρης, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Ράπτης Αριστοτέλης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Σταφυλοπάτης Ανδρέας, Καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
Τσιτμιδέλης Στέφανος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΤΕΙ Χαλκίδας
Φραντζέσκος Αποστόλης, Πληροφορικός, Υπουργείο Ανάπτυξης
Χούστης Ηλίας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας